Ολες οι αλλαγές στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου
Του Περικλή Καπετανόπουλου
Λήγει τα μεσάνυχτα της 31ης Αυγούστου η προθεσμία ηλεκτρονικής κατάθεσης των συνδυασμών που θα πάρουν μέρος στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου.
Σε σχέση με τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019 έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο εκλογής και στον σχηματισμό των πλειοψηφιών, στα όργανα της Αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού.
-Το ποσοστό εκλογής του δημάρχου ή του περιφερειάρχη μειώθηκε από το 50%+ 1 ψήφο των εγκύρων ψηφοδελτίων του εκλογικού σώματος στο 43%+1 ψήφο. Ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, που εμπνεύστηκε και ψήφισε την σχετική νομοθετική ρύθμιση ως υπουργός Εσωτερικών, υποστήριξε σε δήλωση του, ότι η μείωση του ποσοστού εκλογής των αιρετών με 43% από τον πρώτο γύρο «θα απλοποιήσει σημαντικά τις διαδικασίες και θα αποτρέψει να επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος με επαναληπτικές εκλογές σε πολλές περιοχές».
-Δεύτερη σημαντική αλλαγή είναι η κατάργηση της απλής αναλογικής στην εκλογή των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου ο επιτυχών συνδυασμός θα λάβει τα 3/5 των εδρών του Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου, και θα αποκτήσει δηλαδή ισχυρή πλειοψηφία για να εφαρμόσει το πρόγραμμα του, χωρίς εμπόδια και κρυφές συναλλαγές «κάτω από το τραπέζι». Η νομοθετική ρύθμιση Βορίδη προβλέπει «αν ο πρώτος συνδυασμός λάβει ποσοστό έως και 60%, εκλέγει τα 3/5 των εδρών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου, ενώ για άνω του 60%, οι έδρες κάθε συνδυασμού κατανέμονται αναλογικά».
Με αυτό τον τρόπο περιορίζεται δραστικά η παρουσία της αντιπολίτευσης στα δημοτικά και περιφερειακά έδρανα.
-Η θητεία των δημάρχων και των περιφερειαρχών αυξάνεται από τα τέσσερα στα πέντε χρόνια. Την ρύθμιση αυτή την είχαν ζητήσει οι ίδιοι οι δήμαρχοι, σύμφωνα με πηγή του Υπουργείου Εσωτερικών, με το αιτιολογικό της ολοκλήρωσης του προγραμματισμένου έργου και της λειτουργίας του στην διάρκεια της δικής τους θητείας. Η πενταετής θητεία έχει εφαρμοστεί και στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014 και μέσω του προγράμματος «Κλεισθένης» επανήλθε στα τέσσερα χρόνια το 2019.
-Τίθεται όριο εισόδου στο Δημοτικό και Περιφερειακό συμβούλιο το 3% των εγκύρων ψηφοδελτίων, ώστε να αποφεύγετε η πολυδιάσπαση των τοπικών πολιτικών δυνάμεων και η εκπροσώπηση τα όργανα να αντιστοιχεί σε μεγαλύτερες συσσωματώσεις πολιτών.
-Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των μελών των Δημοτικών Κοινοτήτων και συνδέεται η εκλογή τους με τον επιτυχόντα συνδυασμό. Όσες Δημοτικές Κοινότητες έχουν πληθυσμό κάτω από 300 κατοίκους θα διοικούνται από τον πρόεδρο της δημοτικής κοινότητας. Πρόεδρος εκλέγεται αυτός- που ανεξαρτήτως συνδυασμού- έλαβε τους περισσότερους σταυρούς την πρώτη Κυριακή. Κάθε συνδυασμός μπορεί να έχει πάνω από έναν υποψήφιο πρόεδρο. Για τις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό άνω των 300 κατοίκων θα υπάρχει ενιαίο ψηφοδέλτιο, στο οποίο θα περιλαμβάνονται οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι και οι σύμβουλοι Δημοτικών Κοινοτήτων. Ο Πρόεδρος και το Συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας θα αποτελείται κατά τα 3/5 από τον συνδυασμό του δημάρχου και τα 2/5 από τους επιλαχόντες συνδυασμούς
-Αυξάνεται ο αριθμός των υποψηφίων που μπορούν να συμπεριληφθούν στον συνδυασμό υποψήφιου δημάρχου ή περιφερειάρχη, από το 50% του αριθμού των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας στο 150%. Αντίστοιχη είναι και η αύξηση για τους υποψήφιους συμβούλους των Δημοτικών Κοινοτήτων
-Μειώνεται ο αριθμός των μελών των Δημοτικών και Περιφερειακών συμβουλίων. Το 2019 είχαν εκλεγεί εννέα χιλιάδες τετρακόσιοι εβδομήντα (9.470) δημοτικοί σύμβουλοι στους 332 δήμους της χώρας, ενώ τον Οκτώβριο θα εκλεγούν οχτώ χιλιάδες τετρακόσιοι ογδόντα ένας (8.481). Αντίστοιχα, οι περιφερειακοί σύμβουλοι που θα εκλεγούν σ είναι εξακόσιοι έντεκα (611) έναντι επτακοσίων τριών (703) της τετραετίας 2019 – 2023.
-Για πρώτη φορά σε δημοτικές και περιφερειακές εκλογές οι συνδυασμοί θα καταθέσουν ηλεκτρονικά τις υποψηφιότητές τους ,μέσω της «ηλεκτρονικής πύλης του ΥΠ.ΕΣ. Μειώνονται έτσι δραστικά οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και η σπατάλη χαρτιού, αφού όλα τα απαραίτητα στοιχεία αντλούνται από την ενιαία βάση δεδομένων.