Νίκος Χαρδαλιάς στα “Παραπολιτικά”: Το πάρτι τελείωσε, κανένα περιθώριο ανοχής σε διαφθορά και παρανομία – Θα καθαρίσω την Αττική κυριολεκτικά και μεταφορικά

Σε σειρά σημαντικών ζητημάτων, όπως η εξυγίανση των υπηρεσιών της Περιφέρειας και οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την ενίσχυση του ρόλου της μητροπολιτικότητας και της αυτοδιοικησης αναφέρθηκε ο περιφερειάρχης Αττικής Νίκος Χαρδαλιάς σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» και στον δημοσιογράφο Γιώργο Λαιμό.

«Το πάρτι τελείωσε. Για μένα δεν υπάρχει κανένα περιθώριο ανοχής στη διαφθορά και την παρανομία, ειδάλλως δεν βρίσκω νόημα στο να ασκώ καθήκοντα περιφερειάρχη» ο κ. Χαρδαλιάς, αναφερόμενος στις ριζικές παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στις Διευθύνσεις Υγειονομικού, Μεταφορών και Βιώσιμης Ανάπτυξης, μετά και από καταγγελίες πολιτών για κρούσματα διαφθοράς στις αντλίες των πρατηρίων καυσίμων.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά στα “Παραπολιτικά”
Εχετε ξεκινήσει από την πρώτη στιγμή αγώνα κατά της διαφθοράς. Τι έχετε διαπιστώσει μέχρι τώρα και έως πού προτίθεστε να φτάσετε;

Το πάρτι τελείωσε. Για μένα δεν υπάρχει κανένα περιθώριο ανοχής στη διαφθορά και την παρανομία, ειδάλλως δεν βρίσκω νόημα στο να ασκώ καθήκοντα περιφερειάρχη. Εξάλλου, εδώ μιλάμε για πρακτικές οργανωμένου εγκλήματος. Ειδικά στη Διεύθυνση Υγειονομικού, αλλά και στη Διεύθυνση Μεταφορών, έπειτα από δικές μας πρωτοβουλίες, ακολούθησαν συλλήψεις, καθώς είχαν στηθεί ολόκληρα κυκλώματα. Πριν από λίγες ημέρες ξηλώσαμε σχεδόν ολόκληρη τη διοίκηση της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κλιματικής Αλλαγής και στείλαμε απευθείας στον εισαγγελέα τα πρώτα αποτελέσματα των ελέγχων μας σε πρατήρια καυσίμων, έπειτα και από σχετικές καταγγελίες συμπολιτών μας. Η Διεύθυνση Υγειονομικού Ελέγχου αναδιαρθρώθηκε εκ βάθρων και πλέον η συγκρότηση των συνεργείων των εποπτών γίνεται μέσω κλήρωσης, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Το ίδιο κάναμε και στο «απόρθητο κάστρο» της διαφθοράς, στη Διεύθυνση Μεταφορών, όπου 25 υπάλληλοι οδεύουν πλέον στο εδώλιο, με βαρύ κατηγορητήριο. Αυτές είναι μόνο μερικές από τις εστίες διαφθοράς που εξουδετερώσαμε σε υπηρεσίες όπου κανείς μέχρι σήμερα δεν είχε «βάλει χέρι». Τα μέχρι στιγμής πεπραγμένα μας δείχνουν ακριβώς ποιοι είμαστε, τι σκοπό έχουμε και έως πού είμαστε αποφασισμένοι να φτάσουμε. Και αυτή η προσπάθεια δεν γίνεται αποσπασματικά. Αντιθέτως, ακολουθούμε πάντα την ίδια μεθοδολογία: ξήλωμα επιόρκων – εσωτερική εναλλαγή προσώπων (rotation) – παραπομπή των υπόπτων στη Δικαιοσύνη. Και επιπλέον, αξιοποιούμε την ευκαιρία για μια ποιοτική αναδιάρθρωση, προωθώντας την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών μας προς τους πολίτες, βάζοντας τέρμα σε μεσάζοντες και «γρηγορόσημα» κάθε είδους. Ο αγώνας κατά της διαφθοράς θα έχει συνέχεια. Είναι προσωπική μου δέσμευση. Αυτή είναι μόνο η αρχή.

Το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων παραμένει διαχρονικά κρίσιμο, όσο και άλυτο. Ποιο είναι το δικό σας σχέδιο για το «αιώνιο» αυτό πρόβλημα;

Είναι γεγονός ότι οι διοικήσεις στην Περιφέρεια αλλάζουν, τα σκουπίδια όμως μένουν. Επειδή εμείς δεν παίζουμε με ένα ζωτικής σημασίας πρόβλημα –και ίσως το πιο φλέγον της Αττικής–, στοχεύουμε σε μια μόνιμη και οριστική λύση. Γι’ αυτό και μέχρι στιγμής έχουμε προβεί σε επιμέρους διορθωτικές κινήσεις, έως ότου είμαστε καθ’ όλα έτοιμοι να παρουσιάσουμε ολοκληρωμένο το σχέδιό μας. Επαναλαμβάνω όμως, για ακόμα μία φορά, ότι εμένα δεν με ενδιαφέρει να με θυμούνται για έργα βιτρίνας. Δική μου προτεραιότητα είναι να καθαρίσω την Περιφέρεια Αττικής, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Για το θέμα αυτό εργαζόμαστε συστηματικά, όπως φάνηκε και από τις πρόσφατες επαφές μου στο Παρίσι με τη Βαλερί Πεκρές, πρόεδρο της Ιλ-ντε-Φρανς, της πιο μεγάλης μητροπολιτικής περιφέρειας της Γαλλίας. Αυτό που κράτησα από τη συνεργασία μας είναι ότι η επιτυχία του μοντέλου της «πράσινης» διαχείρισης των απορριμμάτων στο Παρίσι οφείλεται στο γεγονός ότι υλοποιείται με ευθύνη της Περιφέρειας και όχι του κεντρικού κράτους. Αφού όμως έχουν εξασφαλιστεί όλες οι θεσμικές προϋποθέσεις και οι απαραίτητοι πόροι. Και αυτό είναι ίσως η πιο τρανή απόδειξη ότι η ενίσχυση του ρόλου της Αυτοδιοίκησης μόνο οφέλη μπορεί να έχει για την καθημερινότητα των πολιτών.

Εχετε προαναγγείλει πως τον Δεκέμβριο θα ανακοινώσετε ένα προς ένα τα έργα για τους δήμους της Αττικής. Ποια από αυτά θεωρείτε τα πιο εµβληµατικά;

Είναι αλήθεια. Θα σας ζητήσω κάτι που αποφεύγω σταθερά, δηλαδή να κάνετε λίγη, ελάχιστη υποµονή. Στις 3 ∆εκεµβρίου ετοιµάζουµε µια ανοιχτή εκδήλωση, εγκαινιάζοντας έναν νέο θεσµό διαλόγου µε την κοινωνία. Εκεί θα ανακοινώσουµε ολόκληρο το πρόγραµµά µας. Τα δεκάδες έργα που πρόκειται να υλοποιήσουµε έως το τέλος του 2028 σε καθέναν από τους 66 δήµους της Αττικής, έργα µε σαφή χρονοδιαγράµµατα και, κυρίως, κοστολογηµένα έως το τελευταίο ευρώ και µε εξασφαλισµένους πόρους. Εργα µε συγκεκριµένο «πρόσωπο», προσαρµοσµένα ακριβώς στις ιδιαιτερότητες κάθε γειτονιάς. Βεβαίως, υπάρχουν πάρα πολλά έργα που είναι ήδη σε εξέλιξη. Οπως, ενδεικτικά, η κατασκευή του πρώτου Εθνικού Παραολυµπιακού Κέντρου στη Ραφήνα, που ανακοινώσαµε πριν από λίγες ηµέρες, ενός έργου ουσίας, για το οποίο είµαστε όλοι εξαιρετικά περήφανοι και συγκινηµένοι. H αναπτυξιακή δυναµική της Αττικής µας είναι σίγουρα στην κορυφή των προτεραιοτήτων µας. Αποτέλεσε, δε, τη βασική ατζέντα και στην πρόσφατη συνάντηση που είχα µε τη γενική διευθύντρια του DG Regio, Θέµιδα Χριστοφίδου, στις Βρυξέλλες. Και µπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι στις επόµενες δύο εβδοµάδες θα έχουµε σηµαντικές ανακοινώσεις και για τις µεγάλες µας αστικές αναπλάσεις. Γιατί, όπως δεν θα σταµατήσω να λέω, αυτό που µε ενδιαφέρει είναι να είµαι χρήσιµος απέναντι στην κοινωνία.

Ποιος είναι ο σχεδιασµός σας για την αντιπληµµυρική θωράκιση της Αττικής;

Για να είµαι ακριβής: ∆εν µιλάµε πλέον για σχεδιασµό, αλλά για υλοποίηση αντιπληµµυρικών έργων. Χαρακτηριστικό παράδειγµα, ο νέος αγωγός στη Νέα Φιλαδέλφεια, προϋπολογισµού 4,4 εκατ. ευρώ, και άλλες καίριες παρεµβάσεις στην Ανατολική Αττική, στον Ποδονίφτη, αλλά και στα πλακοσκεπή τµήµατα του Κηφισού, ένα σηµείο-ωρολογιακή βόµβα, που είχε να καθαριστεί για 30 και πλέον χρόνια. Παράλληλα, έχουµε ολοκληρώσει τον καθαρισµό ρεµάτων, µήκους 10 χλµ., στους ∆ήµους Σαρωνικού και Αχαρνών, το κεντρικό ρέµα στην Παλλήνη, 21 χλµ. ρεµάτων στην Ανατολική Αττική και µια σειρά άλλων παρεµβάσεων. Ωστόσο, θεωρώ –και δεν θα κουραστώ να το επαναλαµβάνω– ότι η λύση σε προβλήµατα τέτοιας κλίµακας είναι µόνο η µητροπολιτική διαχείρισή τους. Αυτό σηµαίνει πως ένας σχεδιάζει, ένας υλοποιεί, ένας κρίνεται και ένας λογοδοτεί, χωρίς να υπάρχει διάχυση και σύγχυση της ευθύνης. Βεβαίως, απαραίτητη είναι και η αναπροσαρµογή τόσο των µελετών όσο και των πόρων στα σύγχρονα δεδοµένα. Αντιλαµβάνοµαι τα στενά δηµοσιονοµικά περιθώρια, αλλά η προστασία της ζωής και της περιουσίας των συµπολιτών µας δεν είναι ακόµα ένας λογιστικός κωδικός σε κάποιον προϋπολογισµό. Υπάρχουν ήδη συζητήσεις µε τα συναρµόδια υπουργεία προς αυτή την κατεύθυνση και ένας γόνιµος διάλογος µπορεί να καταλήξει µόνο σε πολλαπλασιαστικά αποτελέσµατα.

Ποια είναι η θέση σας για τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης; Ποιες αρµοδιότητες θα µπορούσαν να αναλάβουν επιπλέον οι Περιφέρειες; Θεωρείτε ότι κάποιες θα έπρεπε να αναθεωρηθούν;

Ο νέος Κώδικας, η λεγόµενη «Χάρτα Αυτοδιοίκησης», που επεξεργάζεται το υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία και µε τους δύο βαθµούς της Αυτοδιοίκησης, είναι µια µεταρρύθµιση που έπρεπε να έχει γίνει «χθες», όπως συνηθίζω να λέω. Θεωρώ ότι οι όποιες παρεµβάσεις θα πρέπει να κινούνται σε τρεις καίριους άξονες. Ο πρώτος, όπως έχω ήδη επισηµάνει, αφορά στις θεσµικές προϋποθέσεις και τη νοµική κατοχύρωση για τις αρµοδιότητες, έτσι ώστε οι δικαιοδοσίες και οι ευθύνες να είναι απολύτως σαφείς και ξεκάθαρες. Πάγια θέση µου είναι ότι ο εξορθολογισµός, το νοικοκύρεµα αυτού του χαοτικού «πινγκ πονγκ» αρµοδιοτήτων, δεν παίρνει άλλη αναβολή. Ο δεύτερος άξονας σχετίζεται µε την ενίσχυση των δήµων και των Περιφερειών µε τους απαραίτητους πόρους από το κράτος, όπως επίσης έχω ήδη τονίσει. Καθώς, ας µη γελιόµαστε, αρµοδιότητες χωρίς χρηµατοδότηση είναι ένα κενό γράµµα, τίποτα περισσότερο από υποσχέσεις και συνθήµατα. Τέλος, ο τρίτος άξονας αφορά σε ένα πάγιο αίτηµα του συνόλου της Αυτοδιοίκησης, που δεν είναι άλλο από τη στελέχωση όλων των υπηρεσιών µε επαρκές και καταρτισµένο προσωπικό. ∆ηλαδή, µε την κάλυψη όλων των κενών οργανικών θέσεων κατόπιν αυστηρής αξιολόγησης –φυσικά µε διαδικασίες ΑΣΕΠ– και πάντα µε την απαραίτητη προσαρµογή στις σύγχρονες ανάγκες των αυτοδιοικητικών φορέων.

Σε όλη τη συνέντευξη κάνατε, για ακόµα µία φορά, εκτενείς αναφορές στην έννοια της µητροπολιτικότητας. Τι ακριβώς σηµαίνει και πώς µπορεί να βελτιώσει την καθηµερινότητα των πολιτών;

Το µόνο σίγουρο είναι πως η µητροπολιτικότητα δεν είναι ούτε κάτι αφηρηµένο ούτε ένα σύνθηµα για να γίνει ντόρος χωρίς ουσία. Η µητροπολιτικότητα είναι ο «πυρήνας» για ένα σύγχρονο, απολύτως λειτουργικό µοντέλο διαχείρισης των ζητηµάτων της Περιφέρειας. Αναφέρθηκα ήδη στην ανάγκη µητροπολιτικής διαχείρισης των έργων πρόληψης και των απορριµµάτων – ζητήµατα µε υπερτο πικό χαρακτήρα, που υπερβαίνουν δηλαδή τα όρια ενός και µόνο δήµου, όπως ακριβώς συµβαίνει και µε άλλα θέµατα, π.χ. το κυκλοφοριακό ή η εξοικονόµηση ενέργειας. Οπως καταλαβαίνουµε, πρόκειται για µια νέα φιλοσοφία διοίκησης, που έρχεται να θεραπεύσει οτιδήποτε ξεπερασµένο. Ενα µοντέλο που εφαρµόζεται, εδώ και δεκαετίες, σε όλες τις σύγχρονες µητροπόλεις µε µεγάλη επιτυχία, µειώνοντας τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και τη χρονοτριβή στην υλοποίηση των απαραίτητων έργων, εξαλείφοντας τη µετακύλιση ευθυνών και αυξάνοντας την αποτελεσµατικότητα. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα αυτοδιοικητικό µοντέλο µε χειροπιαστά αποτελέσµατα και θεαµατικές επιτυχίες. Γιατί να µην έχει την ανάλογη επιτυχία και εδώ; Η ερώτηση, βεβαίως, είναι ρητορική και αυταπάντητη. Γιατί και θέλουµε και ξέρουµε και µπορούµε.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά