Ο δήµαρχος Λειψών Φώτης Μάγγος µίλησε στην «Α» και τον δημοσιογράφο Γιώργο Λαιμό για τα προβλήματα του νησιού, την πρωτιά στην ανακύκλωση αλλά και για τις παρεµβάσεις στο νερό.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι ενός μικρού νησιού όπως είναι οι Λειψοί, ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες;

Δεν είμαι άνθρωπος των κλισέ ούτε ενστερνίζομαι την άποψη πως «αν δεν γίνεις μίζερος δεν πετυχαίνεις». Οι κάτοικοι των Λειψών είναι άνθρωποι με αισιοδοξία και δυναμισμό που ηθελημένα επιλέγουν να μείνουν εδώ από αγάπη για τον προικισμένο και παραδεισένιο τόπο τους. Και όχι μόνο μένουν στους Λειψούς αλλά κάνουν οικογένειες πολλές από τις οποίες είναι και πολύτεκνες, σημειώνοντας μάλιστα μια από τις πιο υψηλές επιδόσεις γεννητικότητας αναλογικά με τον πληθυσμό στην Ελλάδα. Ωστόσο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις συνθήκες διαβίωσης. Ως ένας μικρός νησιωτικός τόπος σε απόσταση αναπνοής από την Τουρκία, οι καθημερινές δυσκολίες που προκύπτουν είναι ουκ ολίγες. Μερικά από τα προβλήματα της καθημερινότητας όπως η περιορισμένη ακτοπλοϊκή προσβασιμότητα ειδικά τον χειμώνα είναι πάντα ψηλά στις προτεραιότητες μας ακόμη και αν στην Αθήνα ή και σε ένα μεγάλο νησί όλα αυτά είναι αυτονόητα. Επειδή όμως όπως είπα αρχικά μοιρολάτρες, δεν είμαστε, η μόνη οδός για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό είναι η σοβαρή και αδιάκοπη διεκδίκηση.

Και επειδή αναφέρθηκα στο θέμα της προσβασιμότητας ως παράδειγμα προηγουμένως, θα σας πω το εξής: Στις αρχές του χρόνου είχαμε μια εποικοδομητική συνάντηση με τον, πάντα πρόθυμο και δεκτικό στο να λύνει προβλήματα, Υπουργό Ναυτιλίας Χρήστο Στυλιανίδη καθώς και με τα στελέχη της Γενικής Γραμματείας Λιμένων και της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ. Ήδη είχε προηγηθεί η ικανοποίηση του αιτήματος μας από τον υπουργό για προσθήκη ενός ακόμη δρομολογίου στη γραμμή Κάλυμνος-Σάμος και την αποκατάσταση της ομαλότητας στις συγκοινωνίες της περιοχής μας με την παραμονή πλοίου στο οποίο μέχρι στιγμής ανταποκρίνεται άψογα στις δρομολιαγιακές απαιτήσεις των νησιών αλλά και τις συμβατικές του υποχρεώσεις. Στο πλαίσιο της νέας συνάντησης θέσαμε το χρονοδιάγραμμα για τη διευθέτηση των τελευταίων λεπτομερειών ώστε να ενταχθεί στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ ,«ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 21-27», το νέο μας λιμάνι, προϋπολογισμού 5,2 εκ ευρώ και να ολοκληρωθεί η διαδικασία ανάθεσης στη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (πρώην ΤΑΙΠΕΔ) της αρμοδιότητας διεξαγωγής του διαγωνισμού. Τέλος, υποβάλαμε αίτημα χρηματοδότησης του έργου της «Ανάπλασης Χερσαίας Ζώνης Λιμένα Λειψών», προϋπολογισμού 2,8 εκ ευρώ για το οποίο ο υπουργός δεσμεύτηκε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση είτε στο εν λόγω πρόγραμμα είτε σε κάποιο απ’ τα επόμενα τα οποία σχεδιάζει το υπουργείο σε συνεργασία με το υπουργείο οικονομίας και οικονομικών.

Η πολυπλοκότητα των διαδικασιών, ο τεράστιος αριθμός των εμπλεκομένων φορέων, συμπεριλαμβανομένης και της ευρωπαϊκής επιτροπής καθώς και η αδυσώπητη ελληνική γραφειοκρατία δυστυχώς προκαλούν μεγάλες καθυστερήσεις για τις οποίες θα πρέπει πάντα να είσαι σε επαγρύπνηση προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το κάθε έργο θα δρομολογηθεί ή θα ολοκληρωθεί. Το παραπάνω είναι μόνο ένα από τα αναρίθμητα παραδείγματα που κυριαρχούν στην καθημερινότητα μας και δεν μας επιτρέπουν να αφήσουμε ούτε μια μέρα να πάει χαμένη.

Οι Λειψοί είναι πρότυπο στην διαχείριση των απορριμμάτων. Πώς καταφέρατε αυτόν τον στόχο;

Είναι γεγονός πως οι Λειψοί κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις για την ανακύκλωση αναλογικά με τον πληθυσμό σε πανελλήνιο επίπεδο όσον αφορά στο πεδίο της ανακύκλωσης και της εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικού-ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Αυτά τα απόβλητα δίνονται για επεξεργασία και προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση στις μονάδες ανακύκλωσης. Επιπλέον στον Δήμο Λειψών, εφαρμόζεται πρωτοποριακό πρόγραμμα ανακύκλωσης με το σύστημα «Διαλογή στην Πηγή και συλλογή πόρτα-πόρτα». Εδώ οι κάδοι αποτελούν άγνωστο αντικείμενο, ως μέσο προσωρινής αποθήκευσης των αποβλήτων. Το σύστημα στηρίζεται στη διανομή, από το Δήμο σε κατοίκους και επιχειρήσεις, σάκων απορριμμάτων για την προσωρινή αποθήκευση των συλλεγόμενων ρευμάτων στον χώρο τους. Με βάση το πρόγραμμα, γίνεται χωριστή συλλογή με ΔσΠ, των παρακάτω υλικών: χαρτί/χαρτόνι, πλαστικό, νάιλον, μέταλλο/αλουμίνιο, γυαλί.

Μάλιστα ο Δήμος Λειψών, προχώρησε στη δημιουργία τριών καλαίσθητων νησίδων ανακύκλωσης στις παραλίες του νησιού, με σκοπό την ενίσχυση του συστήματος χωριστής συλλογής. Στις νησίδες προβλέπεται και θέση χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων. Αυτά ομως δεν είναι τα μοναδικά που έχουμε πετύχει. Η επιτυχία στην ανακύκλωση εντάσσεται στην ευρύτερη οικολογική νοοτροπία του νησιού, των κατοίκων και του Δήμου. Με τη διαχρονική στήριξη και απόφαση των Δημοτικών αρχών, ο Δήμος, οι επαγγελματίες και οι κάτοικοι αποθαρρύνουν και απορρίπτουν συντονισμένα την κατασκευή τεχνητών πισινών στο εξωτικό νησί της Καλυψούς. Επιπλέον θετική αίσθηση έχει προκαλέσει η απόφαση της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου να μην τοποθετηθούν οργανωμένες ομπρέλες και ξαπλώστρες στις παραλίες του νησιού συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και του εξωτισμού της ακτογραμμης των Λειψών. Στο ίδιο πλαίσιο εντάχθηκαν και οι πρωτοβουλίες του Δήμου για κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης και η αντικατάστασή τους με ποτήρια και καλαμάκια από ανακυκλώσιμο χαρτί ή μπαμπού.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα του Δήμου Λειψών και πως το αντιμετωπίζει η δημοτική αρχή;

Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζει κάθε νησιωτική περιοχή αφορά το πόσιμο νερό. Το πρόβλημα γίνεται πλέον εντονότερο λόγω της κλιματικής αλλαγής. Από φέτος το πρόβλημα αυτό στο νησί βρίσκει λύση, καθώς το μεγαλύτερο και ίσως το σημαντικότερο έργο της τελευταίας δεκαετίας ολοκληρώθηκε και έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία στο νησί μας. Πρόκειται για την προμήθεια συστήματος τηλεελέγχου – τηλεχειρισμού δικτύου ύδρευσης του Δήμου Λειψών, προϋπολογισμού 1,7 εκ ευρώ , με χρηματοδότηση του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» ,το οποίο θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη στην ποιότητα ζωής των κατοίκων, όπως πόσιμο νερό στη βρύση του σπιτιού μας καθώς τοποθετήθηκε σύστημα παραγωγής και μέτρησης χλωρίου στις τρεις κύριες δεξαμενές του δήμου. Επίσης θα υπάρχει κεντρικός έλεγχος και τηλεχειρισμός των δεξαμενών , αντλιοστασίων, αφαλάτωσης και γεωτρήσεων, αυτόματη καταμέτρηση των καταναλώσεων με την τοποθέτηση 800 ψηφιακών υδρομέτρων και μείωση του κόστους λειτουργίας όλων των υποδομών και εγκαταστάσεων ύδρευσης. Με την εγκατάσταση του συστήματος τηλεμετρίας επιτυγχάνεται ο απομακρυσμένος τηλεέλεγχος-τηλεχειρισμός των κρίσιμων εγκαταστάσεων του δήμου (δεξαμενές, γεωτρήσεις, αντλιοστάσια & αφαλατώσεις). Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η άρτια διαχείριση των δικτύων ύδρευσης και η ομαλή και ασφαλής λειτουργία του εξοπλισμού.

Σε κάθε γεώτρηση, αντλιοστάσιο και δεξαμενή έχει τοποθετηθεί πίνακας αυτοματισμού που περιλαμβάνει σύστημα προγραμματιζόμενου ελεγκτή για την συλλογή των μετρήσεων από διάφορα όργανα μέτρησης ποσοτικών παραμέτρων του δικτύου νερού (στάθμη, παροχή και πίεση) καθώς και σύστημα ανάλυσης των ποιοτικών χαρακτηριστικών του νερού (υπολειμματικό χλώριο). Επιπρόσθετα, έχουν εγκατασταθεί και τεθεί σε πλήρη λειτουργία τρία πρωτοποριακά συστήματα επιτόπου παραγωγής υποχλωριώδους νατρίου (χλώριο) χρησιμοποιώντας μόνο νερό, αλάτι και ηλεκτρική ενέργεια.

Η λύση αυτή συνδυάζει την απλή λειτουργία, το χαμηλό λειτουργικό κόστος, την ελαχιστοποίηση χρήσης επικίνδυνων χημικών και το μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Σε κάθε σημείο που υπάρχει αντλία έχει τοποθετηθεί ειδικός εξοπλισμός ανάλυσης της ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και συστήματα ρύθμισης των στροφών των κινητήρων (Inverter). Με τον συνδυασμό αυτών των δύο τεχνολογιών επιτυγχάνεται τόσο σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας όσο και προστασία του εν λόγω εξοπλισμού, αφού επιτρέπεται η εκκίνηση των συστημάτων μόνο όταν η παρεχόμενη ηλεκτρική ενέργεια είναι εντός των ορίων που ορίζουν οι επιμέρους κατασκευαστές. Τέλος, έχει εγκατασταθεί στο Δημαρχείο Κεντρικό Σύστημα Ελέγχου αποτελούμενο από υπολογιστές βιομηχανικών προδιαγραφών τύπου Server που αναλαμβάνουν την επικοινωνία με τους απομακρυσμένους σταθμούς και παρέχουν απεικόνιση αυτών στις οθόνες επιλεγμένων υπολογιστών του Δήμου (Clients). Ο τηλεέλεγχος και ο τηλεχειρισμός του έργου γίνεται και απομακρυσμένα με την χρήση φορητών συσκευών τύπου τάμπλετ αλλά και έξυπνων κινητών τηλεφώνων (smart phones).

Ποια έργα βρίσκονται σε εξέλιξη και ποια έχετε δρομολογήσει;

Τα έργα που εκτελούνται αυτήν την περίοδο στους Λειψούς είναι πολλά και σημαντικά:

Επεκτείνεται το δίκτυο ύδρευσης κατά 13 χιλιόμετρα συνδέοντας ακόμη και τις πιο απομακρυσμένες κατοικίες με παροχή νερού. Το έργο αυτό σε συνδυασμό με το έργο της τηλεμετρίας-τηλεελέγχου και χλωρίωσης των δεξαμενών που μόλις ολοκληρώσαμε, δίνει τη δυνατότητα για παροχή πόσιμου νερού σε όλο το νησί, σε κάθε βρύση. Η νέα επέκταση θα δημιουργήσει την ανάγκη για παραγωγή μεγαλύτερης ποσότητας νερού την οποία θα καλύψουμε με την προμήθεια και τοποθέτηση καινούργιας μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 300 κυβικών την ημέρα με χρηματοδότηση απ’ το τομεακό πρόγραμμα του υπουργείου περιβάλλοντος.

Επίσης, ένα άλλο σημαντικό έργο είναι αυτό της υπογείωσης του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στο συνεκτικό τμήμα του οικισμού σε μια έκταση 20 στρεμμάτων το οποίο θα αναβαθμίσει κατακόρυφα την αισθητική της χώρας του νησιού μας.

Μετά το Πάσχα ξεκινάει η ασφαλτόστρωση τμημάτων οδών στο νότιο τμήμα του νησιού προϋπολογισμού 500.000 ευρώ.

Για το επόμενο διάστημα προγραμματίζουμε σειρά έργων όπως:

  • Tην κατασκευή νέου προβλήτα στη θέση καβί προϋπολογισμού 5,2 εκ ευρώ.
  • Aγροτική οδοποιία σχεδόν σε όλη την έκταση του νησιού 2,1 εκ ευρώ.
  • Ανάπλαση ΧΖΛ λιμένα Λειψών 2,8 εκ ευρώ.
  • Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης εντός οικισμού 1,5 εκ ευρώ.

Για όλα τα παραπάνω υπάρχουν ώριμες μελέτες ενώ παράλληλα εκπονείται μελέτη για τον εκσυγχρονισμό της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ Λειψών), καθώς επίσης και μελέτη για την ανέγερση πολιτιστικού κέντρου και δημαρχείου.

Ποιες είναι οι προτεραιότητες της Δημοτικής Αρχής για το 2025;

Στόχος μας ήταν και είναι η δημιουργία ενός τόπου φιλικού σε κατοίκους και επισκέπτες. Εργαζόμαστε καθημερινά για τα θέματα υγείας, προσβασιμότητας, ύδρευσης, βελτίωσης του λιμένα και των άλλων υποδομών και τον εμπλουτισμό των υπηρεσιών που θα κάνουν την καθημερινότητα ομορφότερη για τον κάτοικο και τον επαγγελματία του τουρισμού. Όταν ο τοπικός πληθυσμός είναι ικανοποιημένος, τότε και ο προορισμός για τους τουρίστες γίνεται καλύτερος. Γιατί πάνω από΄όλα, όραμα μας είναι το νησί να είναι ένας τόπος ιδανικός για τον κάτοικο και επισκέπτη που θα χαρίζει απλόχερα χαμόγελα!