Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανασυγκρότησης, ύψους 86 εκατομμυρίων ευρώ, θέτει σε εφαρμογή η Περιφέρεια Θεσσαλίας σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Ενωσιακών Πόρων της κυβέρνησης. Το σχέδιο, που εγκρίθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στοχεύει στην αποκατάσταση των ζημιών από την καταστροφική κακοκαιρία Daniel, στην τόνωση της τοπικής οικονομίας και στην ενίσχυση της απασχόλησης.

Η παρέμβαση περιλαμβάνει επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης, ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων, παροχή μικροδανείων σε νέους πτυχιούχους, καθώς και την πρόσληψη ανέργων για την κάλυψη αναγκών που έχουν προκύψει σε δημόσιες και ιδιωτικές δομές.

Ο Περιφερειάρχης Δημήτρης Κουρέτας αναμένεται να παρουσιάσει αναλυτικά το σχέδιο στους Δήμους της Περιφέρειας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη των πληγεισών κοινοτήτων και στην επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας.

Οι «πληγές» της κακοκαιρίας Daniel

Η κακοκαιρία Daniel που έπληξε τη Θεσσαλία τον Σεπτέμβριο του 2023 χαρακτηρίστηκε ως το πιο ακραίο καιρικό φαινόμενο των τελευταίων 100 ετών. Στις 12 Σεπτεμβρίου, η πλημμυρική έκταση είχε φτάσει τα 598.985 στρέμματα, με συνολικά 732.000 στρέμματα να φέρουν ίχνη καταστροφής – το 97% αυτών καλλιεργήσιμη γη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Περιφέρειας, οι πληγέντες αγρότες ανέρχονται σε 28.607, ενώ ο αριθμός των νεκρών ζώων που ενταφιάστηκαν έφτασε τις 484.460. Παράλληλα, καταγράφηκαν ζημιές ύψους 208,5 εκατομμυρίων ευρώ σε 7.167 επιχειρήσεις, χωρίς να υπολογίζονται ακόμη οι ζημίες σε 17 επιχειρήσεις με αιτήματα αποζημίωσης από 1 έως 10 εκατομμύρια ευρώ.

Προβληματισμός για την ανεργία και τη μείωση του εργατικού δυναμικού

Παρά τις εθνικές τάσεις, η Θεσσαλία καταγράφει ανησυχητική μείωση του εργατικού δυναμικού. Ενώ το ποσοστό ανεργίας ακολουθεί τη γενική πορεία της χώρας, η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό στην περιοχή μειώθηκε από 55,2% το 2022 σε 46,5% το 2024, την ώρα που πανελλαδικά παρατηρείται αύξηση. Τον Ιούνιο του 2024, εννέα μήνες μετά το πέρασμα του Daniel, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι στην περιοχή ανέρχονταν σε 60.011 άτομα, σύμφωνα με στοιχεία της ΔΥΠΑ.

Οι αποφάσεις στήριξης της Θεσσαλίας σε υποδομές, καταπολέμηση ανεργίας και μικρές επενδύσεις

Στην κατεύθυνση της κινητοποίησης των διαθέσιμων χρηματοδοτικών μέσων στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της Περιφέρειας Θεσσαλίας, η Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Τομεακών Προγραμμάτων ΕΤΠΑ, ΤΣ & ΕΚΤ του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατόπιν σχετικής επικοινωνίας και συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διερεύνησε τις δυνατότητες συνδρομής μέσω των συγχρηματοδοτουμένων προγραμμάτων αρμοδιότητάς της στην αντιμετώπιση των αναγκών της Περιφέρειας Θεσσαλίας και υπήρξε στενή συνεργασία, προκειμένου να καταγραφούν τα συγκεκριμένα προβλήματα και οι ανάγκες, να εξετασθεί η δυνατότητα συγχρηματοδότησης βάσει κριτηρίων επιλεξιμότητας και διαθεσιμότητας προϋπολογισμού και να σχεδιαστούν από κοινού οι πλέον κατάλληλες δράσεις.

Αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής είναι η εκπόνηση «Ολοκληρωμένου Σχεδίου για τη στήριξη των πληγεισών περιοχών της Περιφερείας Θεσσαλίας από την κακοκαιρία DANIEL μέσω των Τομεακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027», συνολικού αρχικού προϋπολογισμού 83,86 εκ €.

Το Ολοκληρωμένο Σχέδιο, με αξιοποίηση πόρων από τα Προγράμματα «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή», «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή» και «Ανταγωνιστικότητα» περιλαμβάνει δράσεις σε τέσσερις άξονες: ΥΠΟΔΟΜΕΣ, ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ και ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι υλικές ζημιές, να ενισχυθεί η κοινωνικοοικονομική συνοχή και να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα.

Υποδομές: Για Δράσεις Αποκατάστασης βλαβών δικτύων αποχέτευσης- ύδρευσης πληγέντων Δήμων Περιφέρειας της Θεσσαλίας θα διατεθούν 39,46 εκ €

Με βάση την καταγραφή των ζημιών στα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης και στις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων, προτείνεται η συγχρηματοδότηση μέσω του Προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» 2021-2027 εννέα (9) δράσεων, συνολικού αρχικού προϋπολογισμού 39,463 εκ € και αφορούν τις παρακάτω ΔΕΥΑ: Λάρισας, Τρικκαίων, Καρδίτσας, Παλαμά, Βόλου, Αλμυρού, Σκιάθου, Μετεώρων (Καλαμπάκας), Τυρνάβου.

Απασχόληση: Κοινωφελής εργασία 2.182 άνεργων στους Δήμους και την Περιφέρεια Θεσσαλίας, διάρκειας 8 μηνών, για την ανάσχεση των επιπτώσεων του Daniel 19,2 εκατ. ευρώ. Οι άνεργοι θα απασχοληθούν την αποκατάσταση των ζημιών που δημιούργησε η κακοκαιρία (καθαρισμός περιοχών, παραλιών και αρχαιολογικών χώρων), η αποκατάσταση του δημόσιου χώρου, στην αντιμετώπιση της ρύπανσης και στην ενίσχυση της φροντίδας των ευάλωτων ομάδων που έχουν πληγεί.

Επιχειρηματικότητα: Για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και σε συμπληρωματικότητα με τις ήδη προγραμματισμένες δράσεις στον τομέα αυτό, προτείνεται η υλοποίηση δράσεων διευκόλυνσης της πρόσβασης σε χρηματοδότηση πολύ μικρών οντοτήτων και ενίσχυσης υφιστάμενων και νεοσύστατων επιχειρήσεων από πτυχιούχους στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Αυτό θα γίνει μέσα από το Ταμείο Μικροπιστώσεων για 500 επιχειρήσεις και το Ειδικό Πρόγραμμα για τη δημιουργία 500 νέων επιχειρήσεων από πτυχιούχους στις πληγείσες περιοχές 22 εκατ. ευρώ.

Μηχανισμός Υποστήριξης της Περιφερειακής Συντονιστικής Αρχής 3,2 εκατ. ευρώ. Το «Ολοκληρωμένο Σχέδιο για τη στήριξη των πληγεισών περιοχών της Περιφέρειας Θεσσαλίας από την κακοκαιρία DANIEL μέσω των Τομεακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027» είναι δυναμικό και μπορεί να επικαιροποιείται με την προσθήκη νέων δράσεων, ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες και τις υφιστάμενες χρηματοδοτικές δυνατότητες των Προγραμμάτων.