Στην στρατηγική της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και την ενίσχυση θεσμών, αρμοδιοτήτων και υποδομών για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων αναφέρθηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, κατά την τοποθέτησή του στο Greek Water Summit 2025.

Τονίζοντας ότι το νερό δεν είναι απλώς φυσικός πόρος, είναι το θεμέλιο κάθε βιώσιμης πολιτικής για την αγροτική παραγωγή και την ανθεκτικότητα της χώρας, ο υπουργός έκανε λόγο για τη δημιουργία περιφερειακών Οργάνων Διαχείρισης των υδάτινων πόρων, την υλοποίηση του προγράμματος ΥΔΩΡ 2.0, ύψους 4 δισ. ευρώ και την ορθολογική διαχείριση των πόρων της ΚΑΠ με την κατασκευή κομβικών εγγειοβελτιωτικών έργων.

Όπως υπογράμμισε, «για πρώτη φορά, δεν αντιμετωπίζουμε το νερό ως πρόβλημα, αλλά ως βασική υποδομή ανάπτυξης».

Παρουσιάζοντας τις προτάσεις της κυβέρνησης, ο Κ. Τσιάρας αναφέρθηκε στη μετάβαση της κυβερνητικής στρατηγικής από την αποσπασματική αντιμετώπιση στην ολιστική διαχείριση του νερού, με αφετηρία τη διαπίστωση που αναδείχθηκε, μετά την καταστροφική κακοκαιρία Daniel, σημειώνοντας πως «Το κύριο πρόβλημα της Θεσσαλίας και της χώρας δεν είναι οι πλημμύρες, αλλά η έλλειψη νερού».

Στο πλαίσιο των δράσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη, ο υπουργός αναφέρθηκε στη σύσταση ενιαίων Οργανισμών Διαχείρισης Υδάτων σε κάθε Περιφέρεια, υπενθυμίζοντας ότι ήδη η αρχή έγινε από τη Θεσσαλία, με τη σύσταση του ΟΔΥΘ.

Οι οργανισμοί αυτοί συγκεντρώνουν αρμοδιότητες που έως σήμερα ήταν διασκορπισμένες σε ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ και άλλους τοπικούς φορείς, δημιουργώντας ένα ενιαίο, επαγγελματικό και αναπτυξιακό πλαίσιο.

Όπως σημείωσε, απλοποιείται το σημερινό πολύπλοκο σύστημα, βελτιώνεται η συντήρηση και η επιχειρησιακή ετοιμότητα των υποδομών και προωθείται η συνεργασία με δήμους, Περιφέρειες, ΔΕΥΑ και ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ.

Επισημαίνοντας ότι μετά τη Θεσσαλία, ανάλογοι οργανισμοί θα συσταθούν στην Κρήτη, στην Πελοπόννησο και στη Δυτική Ελλάδα, είπε:

«Με αυτόν τον τρόπο, θα δώσουμε τη δυνατότητα δημιουργίας περιφερειακών κεντρικών οργανισμών διαχείρισης του αρδευτικού νερού, για να υπάρχει μια ολιστική αντιμετώπιση και για να μπορούμε με αυτόν τον τρόπο να έχουμε ακόμα μεγαλύτερο αποτέλεσμα».

Σημαντικό ρόλο για την σωστή διαχείριση του νερού, τόσο ύδρευσης, όσο και άρδευσης, ο Κ. Τσιάρας έδωσε έμφαση στην εξοικονόμηση υδάτινων πόρων μέσα από την ορθολογική διαχείρισή τους και σημείωσε ότι, με την υλοποίηση του προγράμματος «Ύδωρ 2.0», ύψους 4 δισ. ευρώ, μέσω ΣΔΙΤ, κατασκευάζονται και υπόγεια δίκτυα άρδευσης υψηλής απόδοσης και μείωσης των απωλειών που είναι βασικό ζητούμενο από όλους και ιδιαίτερα τους αγρότες.

Επίσης, ο υπουργός παρουσίασε δράσεις προς την ίδια κατεύθυνση, οι οποίες εντάσσονται στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ και στην ορθολογική χρήση των πόρων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής:

– 500 εκατ. ευρώ σε μεγάλες υποδομές άρδευσης με δικαιούχους τις Περιφέρειες (η πρόσκληση έχει ήδη δημοσιευθεί).

– Πρόγραμμα μικρών εγγειοβελτιωτικών έργων σε συνεργασία με δήμους (προκήρυξη το φθινόπωρο 2025).

Γι’ αυτά τα ζητήματα είπε ότι: «Γίνεται πραγματικά ένας πολύ σημαντικός σχεδιασμός σε συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, με στόχο την ολοκλήρωση ημιτελών έργων ή να κάνουμε κάποια έργα απολύτως λειτουργικά.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, ξεδιπλώνεται μια στρατηγική και υλοποιείται ένας σχεδιασμός, ο οποίος, τα επόμενα χρόνια, θα δώσει τη δυνατότητα διασφάλισης ικανοποιητικών πόρων για το αρδευτικό νερό και βεβαίως τη βιωσιμότητα που θέλουμε για το πρωτογενή τομέα, ο οποίος απορροφά το 80%-85% των υδάτινων πόρων».

Παράλληλα, ο κ. Τσιάρας περιέγραψε τις βασικές κατευθύνσεις για την ψηφιακή και τεχνολογική μετάβαση της διαχείρισης νερού, για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και την αρδευτικότητας με:

– εκσυγχρονισμό και υπογειοποίηση αρδευτικών δικτύων,

– ψηφιακή παρακολούθηση κατανάλωσης,

– επαναχρησιμοποίηση νερού από ΚΕΛ (π.χ. Ανατολική Αττική),

– τεχνικές, όπως η στάγδην άρδευση και οι μικροί ψεκαστήρες και

– Τεχνητή Νοημοσύνη και ανάλυση δεδομένων για πρόληψη φαινομένων.

Επιπλέον, ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε στον ενισχυμένο ρόλο της Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων και στον ολοκληρωμένο σχεδιασμό, που υπάρχει και ο οποίος περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:

– συνεργασίες μεταξύ ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ και ΔΕΥΑ ή περιφερειακών οργανισμών,

– επέκταση των έργων ύδρευσης στα νησιά και τις ορεινές περιοχές,

– ανάπτυξη μονάδων αφαλάτωσης με επαναχρησιμοποίηση λυμάτων.

Ευρωπαϊκή στρατηγική και επενδύσεις

Σε αυτήν την προσπάθεια σημαντικός είναι ο ρόλος του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ο οποίος ενισχύεται, με στόχο να προσφέρει εκπαίδευση αγροτών στη χρήση «έξυπνων» αρδευτικών συστημάτων, υποστήριξη βιώσιμων μεθόδων καλλιέργειας με λιγότερες εισροές και μετάδοση τεκμηριωμένων δεδομένων στον σχεδιασμό αγροτικής πολιτικής.

Τέλος, ο Υπουργός τόνισε την ανάγκη χρήσης προηγμένων μοντέλων πρόγνωσης και climate analytics για την αντιμετώπιση παρατεταμένων ξηρασιών και πλημμυρικών φαινομένων.

«Το πώς θα διαχειριστούμε το αρδευτικό νερό, καταναλώνοντας το λιγότερο δυνατό με την ίδια ή και με ακόμα μεγαλύτερη απόδοση παραγωγής, είναι ένα μεγάλο ζητούμενο και το μεγάλο στοίχημα της εποχής μας».