Πότε θα γίνουν εκλογές, αν δεν υπάρξει κυβέρνηση στις 7 Ιουλίου

*του Απόστολου Ρουμπάνη

Πολύς θόρυβος έγινε με τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι αν δεν υπάρξει αυτοδυναμία της ΝΔ στις εκλογές της 7ης Ιουλίου, τότε «θα γίνουν εκλογές τον Δεκαπενταύγουστο».

Κανείς δεν γνωρίζει με ασφάλεια ποιο κόμμα θα έρθει πρώτο στις εκλογές, το είπε άλλωστε και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξή του: «Η κάλπη το πρωί της Κυριακής είναι άδεια».

Μόνο υποθέσεις εργασίας μπορούν να γίνουν βάσει των ποσοστών που συγκεντρώνουν τα κόμματα στις δημοσκοπήσεις. Και οι δημοσκοπήσεις, τουλάχιστον σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση, δεν αμφισβητούνται δεδομένου ότι δεν έπεσαν έξω στην πρόβλεψη του εκλογικού αποτελέσματος των Ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου. Το αντίθετο: Μάλλον έδιναν μικρότερο προβάδισμα στη ΝΔ από τις 9,5
μονάδες.

Αν λοιπόν πάρουμε ως υπόθεση εργασίας ότι η ΝΔ θα είναι πρώτο κόμμα στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουλίου, υπάρχουν τα εξής σενάρια:

1. Η ΝΔ να κερδίσει την αυτοδυναμία, δηλαδή τουλάχιστον 151 έδρες στη νέα Βουλή. Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με το άρθρο 37 παράγραφος 2 του Συντάγματος, «πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών.»

2. Αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, τότε ακολουθεί η διαδικασία των λεγόμενων διερευνητικών εντολών, όπως έγινε και σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Σύμφωνα με το αρθρο 37 παρ. 3 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής.

Αν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος.

Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ένα διάστημα 9 ημερών. Από τις 8 Ιουλίου έως τις 17 Ιουλίου.

Αν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει το σχηματισμό κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών.

Aυτό θα μπορούσε να συμβεί -πάντοτε θεωρητικά- στις 18 Ιουλίου.

Σε περίπτωση αποτυχίας και αυτής της προσπάθειας, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει νέες εκλογές.

Η Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου διαλύεται. Σύμφωνα με την υπόθεση εργασίας, η διάλυση μπορεί να τοποθετηθεί χρονικά στις 19 Ιουλίου.

Η προηγούμενη περίπτωση που σχηματίστηκε υπηρεσιακή κυβέρνηση, ήταν μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012, όταν κανένα κόμμα δεν μπόρεσε να σχηματίσει κυβέρνηση.

Ορίστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός ο τότε πρόεδρος του ΣτΕ, Παναγιώτης Πικραμμένος, με στόχο τη διενέργεια νέων εκλογών στις 17 Ιουνίου 2012. Οι εκλογές έγιναν σε 42 ημέρες.

Με βάση αυτό το προηγούμενο, οι νέες εκλογές (σύμφωνα με την υπόθεση εργασίας) θα μπορούσαν να γίνουν, είτε την Κυριακή 11 Αυγούστου είτε την Κυριακή 18 Αυγούστου.

Σε κάθε περίπτωση, εκλογές τον Δεκαπενταύγουστο δεν θα γίνουν. Έτσι κι αλλιώς η 15η Αυγούστου είναι Πέμπτη και στην Ελλάδα δεν γίνονται εκλογές Πέμπτη.

Όπως κάθε κόμμα και πολιτικός αρχηγός, έτσι και ο πρόεδρος της ΝΔ έχει τη δική του στρατηγική στο δρόμο για την κάλπη. Και αυτή δεν είναι άλλη από την αυτοδυναμία του κόμματός του.

Και βάσει αυτής της στρατηγικής, πρόθεσή του ήταν να αναδείξει την «περίοδο του Δεκαπενταύγουστου», τόσο για το θέμα της συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία (ήδη εκφράζονται ανησυχίες για τη συμμετοχή στις εκλογές της 7ης Ιουλίου), όσο και για την ίδια τη χώρα που θα μπει σε παρατεταμένη περίοδο ακυβερνησίας.