Στα «χέρια» των κομμάτων το νομοσχέδιο για την ψήφο των Ομογενών

Ο κ. Θεοδωρικάκος διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση θα τηρήσει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Διακομματική Επιτροπή της 22ας Οκτωβρίου, ενώ τόνισε ότι είναι μια ώρα ευθύνης για το πολιτικό σύστημα, να συναινέσει ώστε να δοθεί λύση σε αυτό το ζήτημα.

Εξήγησε ότι το τελικό αποτέλεσμα είναι προϊόν διακομματικών συμβιβασμών και ότι αν ήταν μόνο στο χέρι της κυβέρνησης θα θεσμοθετούσε τη δυνατότητα να ψηφίζουν όλοι οι Έλληνες του εξωτερικού, χωρίς καμία διάκριση και μάλιστα με επιστολική ψήφο. Πρόσθεσε ότι οι συμβιβασμοί ήταν αναγκαίοι προκειμένου η πρόταση να έχει τη σύμφωνη γνώμη από 200 βουλευτές ώστε να εφαρμοστεί.

Έτσι, το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει το σχέδιο συμφωνίας της Διακομματικής Επιτροπής που προβλέπει:

1. Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους.

2. Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.

3. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές Επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο επικρατείας, που θα προέρχονται από τον Ελληνισμό της Διασποράς.

4. Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι οποίοι διαθέτουν ενεργό ΑΦΜ και τα τελευταία 35 χρόνια έχουν ζήσει δύο έτη στην Ελλάδα. Ο κ. Θεοδωρικάκος διευκρίνισε ότι η διετής παρουσία δεν είναι αναγκαίο να είναι συνεχής.

Ψηφοφορία

Η ψηφοφορία διεξάγεται με αυτοπρόσωπη παρουσία σε ειδικά εκλογικά κέντρα εξωτερικού, όπως ορίζεται στον παρόντα νόμο. Η ημερομηνία κατά την οποία διεξάγεται η ψηφοφορία για τους εκλογείς του παρόντος, καθώς και η διάρκειά της, ορίζονται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εσωτερικών τουλάχιστον εικοσιπέντε (25) ημέρες πριν την οριζόμενη για την ψηφοφορία ημερομηνία.

Η ψηφοφορία ολοκληρώνεται σε μία (1) ημέρα και η διεξαγωγή της ορίζεται μεταξύ της τέταρτης (4ης) και της προηγούμενης ημέρας της διεξαγωγής της ψηφοφορίας εντός της ελληνικής επικράτειας.

Δεν επιτρέπεται να είναι σε εξέλιξη ψηφοφορία σε ειδικά εκλογικά τμήματα εξωτερικού ενώ έχει περατωθεί η ψηφοφορία εντός της επικρατείας.

Η καταμέτρηση και η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας των εκλογέων της προηγούμενης παραγράφου γίνεται ταυτόχρονα με την καταμέτρηση και ανακοίνωση των αποτελεσμάτων για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, σύμφωνα με τα επόμενα άρθρα.

Ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι εξωτερικού

Ως απαραίτητη προϋπόθεση για την υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος είναι οι εκτός επικράτειας εκλογείς να είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο δήμου της Ελληνικής Δημοκρατίας και να έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 26/2012 (ΦΕΚ 57Α), όπως αυτό ισχύει.

Επίσης, απαραίτητη προϋπόθεση για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόρων εξωτερικού είναι οι εκλογείς να συγκεντρώνουν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:

α) να έχουν διαμείνει συνολικά δύο έτη εντός της ελληνικής επικράτειας κατά το χρονικό διάστημα των τελευταίων τριάντα πέντε ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης εγγραφής.

β) να έχουν οι ίδιοι ελληνικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου ή οι σύζυγοί τους ή το άλλο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.

Η διαπίστωση των ανωτέρω κριτηρίων συντελείται άπαξ κατά την εγγραφή. Εκλογέας που ενεγράφη στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού εγγράφεται για αόριστο χρονικό διάστημα. Η διαπίστωση των κριτηρίων και η αποδοχή ή απόρριψη της αίτησης γίνεται από τη Διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών. Ενστάσεις επί της απόφασης της παραγράφου 3 υποβάλλονται εντός δέκα (10) ημερών από την απόφαση της Διεύθυνσης Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών. Οι ενστάσεις είναι γραπτές, παραδίδονται από τον ίδιο τον ενιστάμενο ή πληρεξούσιο δικηγόρο στο Πρωτοδικείο Αθηνών.

Δικαίωμα ένστασης έχουν και τα αναγνωρισμένα κόμματα σύμφωνα με τον κανονισμό της Βουλής. Ειδικά για εγγραφές που έχουν ολοκληρωθεί εντός τριών (3) ημερών από την ημερομηνία έναρξης της προεκλογικής περιόδου, οι ενστάσεις υποβάλλονται εντός δύο (2) ημερών.

Ο Πρόεδρος Πρωτοδικών Αθηνών, αφού λάβει τις ανωτέρω ενστάσεις, ορίζει με πράξη του το ταχύτερο την ημέρα και ώρα εκδίκασης των σχετικών υποθέσεων από το Πολυμελές Πρωτοδικείο που δικάζει κατά τη διαδικασία της Εκούσιας Διαδικασίας.

Ειδικά για ενστάσεις που υποβάλλονται έως είκοσι δύο (22) ημέρες πριν την ημερομηνία των εκλογών, αυτές εκδικάζονται την επόμενη της υποβολής τους. Η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου είναι οριστική και δεν υπόκειται σε κανένα ένδικο μέσο, αποστέλλεται δε στη Διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία επιφέρει τις σχετικές μεταβολές. Οι εκλογείς που επιθυμούν να διευκολυνθούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα εγγράφονται με δική τους μέριμνα στους ειδικούςεκλογικούς καταλόγους εξωτερικού.

Η εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού γίνεται οποτεδήποτε με αίτηση του ενδιαφερόμενου σύμφωνα με τη διαδικασία που περιγράφεται στο άρθρο 4 του παρόντος. Αντιστοίχως, η τροποποίηση όσον αφορά ιδίως τη διεύθυνση κατοικίας και η αναστολή ή ακύρωση της αίτησης από τον ειδικό εκλογικό κατάλογο γίνεται με την ίδια διαδικασία του άρθρου 4.

Οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού δεν μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στον τόπο της βασικής τους εγγραφής. Η παράβαση αυτής της διάταξης επισύρει τις κυρώσεις που προβλέπει η παράγραφος 2 του άρθρου 113 του π.δ. 26/2012. Η διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών καταρτίζει και τηρεί τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού. Ειδικά για τη διεξαγωγή εκλογών για την ανάδειξη μελών στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, οι περιορισμοί της παραγράφου 2 δεν ισχύουν για εκλογείς που προτίθενται να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Περιεχόμενο ειδικών εκλογικών καταλόγων εξωτερικού

Οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι εξωτερικού που καταρτίζονται, φέρουν τον τίτλο «Ειδικός Εκλογικός Κατάλογος Εξωτερικού» και περιέχουν τα ακόλουθα:

α) τον αύξοντα αριθμό,

β) τον Ειδικό Εκλογικό Αριθμό,

γ) το επώνυμο,

δ) το όνομα,

ε) το όνομα του πατέρα,

στ) το όνομα της μητέρας,

ζ) το όνομα συζύγου και το επώνυμο πατέρα(εφόσον πρόκειται για έγγαμη γυναίκα που φέρει το επώνυμο του συζύγου),

η) την ημερομηνία και τον χρόνο γέννησης,

θ) τον βασικό εκλογικό κατάλογο (βασική εκλογική περιφέρεια) όπου είναι εγγεγραμμένος (νομός, δήμος, εκλογικό διαμέρισμα),

ι) την πλήρη διεύθυνση διαμονής

ια) τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου

ιβ) τα τηλέφωνα επικοινωνίας

Οι διατάξεις του άρθρου 23 του π.δ. 26/2012 εφαρμόζονται αναλόγως και για τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού με την επιφύλαξη των στοιχείων ια) και ιβ) της ανωτέρου παραγράφου.

Μετά τον ορισμό των ειδικών εκλογικών τμημάτων ψηφοφορίας και ειδικά για την εκλογική διαδικασία που έπεται, οι εκλογικοί κατάλογοι
συντάσσονται ανά ειδικό εκλογικό τμήμα ψηφοφορίας.

Ειδική Εφαρμογή Εγγραφής Ελλήνων Εκλογέων Εκτός Επικρατείας

Στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και με ευθύνη του Υπουργείου λειτουργεί ειδική εφαρμογή για την εγγραφή, τη μεταβολή στοιχείων και τη διαγραφή ή αναστολή της αίτησης από τον ειδικό εκλογικό κατάλογο εξωτερικού όσων εκλογέων εντάσσονται στις διατάξεις του παρόντος. Η διαδικασία πρόσβασης στην ειδική εφαρμογή λαμβάνει ειδική μέριμνα για την ταυτοποίηση του εκλογέα και την αποτροπή κακόβουλης χρήσης αυτής.

Για την ταυτοποίηση του εκλογέα γίνεται χρήση των διαπιστευτηρίων εισόδου σε εφαρμογές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Οι ελληνικές διπλωματικές αρχές στο εξωτερικό δύνανται να διευκολύνουν τους εκλογείς στη συμπλήρωση των αιτήσεων. Κατά την αίτησή του ο εκλογέας συμπληρώνει τα στοιχεία του και υποβάλλει ηλεκτρονικά όσα δικαιολογητικά απαιτούνται για τη διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του παρόντος.

Η διαπίστωση της συνδρομής γίνεται με κάθε πρόσφορο και νόμιμο τρόπο, αποκλειόμενων των λογαριασμών ΔΕΚΟ και ιδίως με:

α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής

γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή

δ) Εφόσον σύζυγος ή μέλος συμφώνου συμβίωσης ή τέκνο δεν μπορεί να πιστοποιήσει τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων, αυτές μπορούν να πιστοποιηθούν με χρήση των ανωτέρω δικαιολογητικών είτε του άλλου συζύγου είτε του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης, για χρόνο μετά τη σύναψη του γάμου ή συμφώνου και για όσο αυτά παραμένουν σε ισχύ, είτε του ενός εκ των δύο γονέων τέκνου αντίστοιχα, εφόσον αυτός είχε την επιμέλειά του

Στην ίδια συνεδρίαση, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και α΄ αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Γιάννης Αμανατίδης, σημείωσε ότι το κόμμα του επιφυλάσσεται να τοποθετηθεί έναντι της πρότασης της κυβέρνησης μέχρι τη συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 54 (για ΑΦΜ και 35ετία) και την κατάθεση του τελικού κειμένου του νομοσχεδίου. Τόσο ο ίδιος όσο και τα υπόλοιπα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ επέμειναν στην πρόταση του κόμματος για δυνατότητα να εκλέγουν οι Έλληνες του εξωτερικού από 3 έως 12 βουλευτές στο ελληνικό Κοινοβούλιο, χωρίς η ψήφος τους να προσμετράται στο γενικό αποτέλεσμα. Όπως εξήγησαν, αυτή η λύση έχει δοθεί σε χώρες όπως το Ισραήλ, η Κύπρος, η Μάλτα και η Ιρλανδία, που έχουν όπως και η Ελλάδα μεγάλο αριθμό αποδήμων.

Εκπρόσωποι της ομογένειας που έλαβαν τον λόγο, αναγνώρισαν ότι η διακομματική συμφωνία αποτελεί ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση ενός χρόνιου προβλήματος, αλλά εξέφρασαν προβληματισμό για τον αποκλεισμό της δυνατότητας επιστολικής ψήφου και για τη θέσπιση των προϋποθέσεων. Όπως είπαν, η διάθεση ελληνικού ΑΦΜ και κυρίως η υποχρέωση να αποδείξουν με έγγραφα τη διετή παραμονή τους στην Ελλάδα, θα αποκλείσει μεγάλο αριθμό Ελλήνων. Σημειώθηκε χαρακτηριστικά, ότι η λύση που δόθηκε διαχωρίζει τους Έλληνες σε αυτούς που την ημέρα των εκλογών θα προσέρχονται στις κάλπες για να ψηφίσουν και σε αυτούς που δεν θα έχουν αυτό το δικαίωμα και «θα βρίσκονται στο απέναντι πεζοδρόμιο».