Απόφαση σταθμός (υπ’ αριθμόν 1568/2024, Α’ Τμήμα) από το το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο. Έκρινε ότι ο δήμος Σερρών έχει την υποχρέωση να φροντίζει για την ασφαλή κοπή των κλαδιών των δέντρων και απέρριψε όλες τις αιτιάσεις του δήμου κατά της απόφασης του Διοικητικού Εφετείου, η οποία είχε δικαιώσει τους συγγενείς του θύματος δεχόμενο ότι «ο θανάσιμος τραυματισμός προκλήθηκε κατά την εκτέλεση των εργασιών κλαδέματος δέντρου, το οποίο βρισκόταν σε κοινόχρηστο χώρο εργατικών κατοικιών, ιδιοκτησίας του ΟΕΚ, σε επαφή με τον κοινόχρηστο χώρο πεζοδρομίου, απείχε μόλις 1,5 μέτρο από τον δρόμο και αποτελούσε “αισθητική και οργανική ενότητα με τους χώρους αυτούς”, καθόσον τα κλαδιά του εκτείνονταν πάνω από το πεζοδρόμιο και τον δρόμο και λόγω της ανάπτυξής τους περιέκλειαν κινδύνους για πεζούς και οχήματα».

Το Α’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, επικυρώνοντας αυτή την απόφαση, κατέληξε ότι «τα αρμόδια όργανα του δήμου είχαν το καθήκον να φροντίζουν για την κοπή των κλαδιών του ως άνω δέντρου, που εκτείνονταν σε κοινόχρηστο χώρο». Όπως προέκυψε άλλωστε, σύμφωνα με την κρίση του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου, «ο δήμος προέβαινε σε τακτά χρονικά διαστήματα με συνεργεία του στο κλάδεμα των δέντρων του ευρύτερου χώρου, στον οποίο υπήρχε το μοιραίο δέντρο». Στην προκειμένη μάλιστα περίπτωση, τις εργασίες κλαδέματος εκτέλεσε άτυπο συνεργείο του δήμου, στο οποίο συμμετείχε εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος του Τμήματος Πρασίνου της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών. Μάλιστα, το Διοικητικό Εφετείο είχε κρίνει πως «ενόψει του ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο το Τμήμα Πρασίνου δεν διέθετε εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό, ο ανωτέρω (σ.σ.: εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος) αναλάμβανε και με προσωπική εργασία την ικανοποίηση αιτημάτων δημοτών για κλάδεμα δέντρων.

Με τα δεδομένα αυτά, προέβη στην εκτέλεση των εργασιών κλαδέματος του ως άνω δέντρου, ενεργώντας ως όργανο του αναιρεσείοντος δήμου και αποτελώντας μαζί με το (…) άτυπο συνεργείο, καθόσον οι επίμαχες εργασίες τελούσαν σε εσωτερική συνάφεια προς την εκτέλεση της ως άνω υπηρεσίας και κατέτειναν στην εξασφάλιση της ασφαλούς χρησιμοποίησης από τους ιδιώτες των κοινόχρηστων χώρων του δήμου (…) Η συνάφεια δε αυτή δεν αναιρείται από το αν ο έκτος αναιρεσίβλητος (…) ενήργησε καθ’ υπέρβαση των καθηκόντων που του ανατέθηκαν ή κατά παραβίαση των εσωτερικών κανόνων οργάνωσης και λειτουργίας της ως άνω υπηρεσίας.

Αρκεί ότι η πρόσβαση του αναιρεσιβλήτου αυτού στο μέσο (υπηρεσιακό όχημα) οφειλόταν στην υπηρεσιακή του ιδιότητα (του εντεταλμένου δημοτικού συμβούλου με δικαίωμα υπογραφής εγγράφων επί αρμοδιοτήτων του Τμήματος Πρασίνου της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του αναιρεσείοντος δήμου).

Ενόψει των ανωτέρω, το Διοικητικό Εφετείο νομίμως έκρινε ότι στοιχειοθετείται αδικοπρακτική ευθύνη του δήμου, ανεξάρτητα από τις ειδικότερες σκέψεις της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασής του, είναι δε απορριπτέα όσα αντίθετα προβάλλονται με την κρινόμενη αίτηση».

Ας θυμηθούμε λίγο την τραγική υπόθεση: ο άνδρας που έχασε τη ζωή του θέλησε να βοηθήσει την κόρη του, η οποία αντιμετώπιζε μεγάλο πρόβλημα από ένα πεύκο, το οποίο «απειλούσε» το σπίτι της, φτάνοντας στη βεράντα του, αξιοποιώντας και μία γνωριμία που είχε στον δήμο. Μάλιστα, η ανάπτυξη του δέντρου μέσω των διακλαδώσεών του ήταν τόσο μεγάλη, ώστε είχε καταστεί επικίνδυνη για το κτίριο, καθώς από το μέγεθος των κλαδιών ήταν δυνατόν να προκληθούν φθορές και βλάβες στην οικοδομή, ενώ υπήρχε κίνδυνος από την πτώση κλαδιών σε διερχόμενα αυτοκίνητα και περαστικούς. Ταυτόχρονα, το δέντρο απέκλειε εντελώς τη θέα του σπιτιού.

Το θύμα ενημερώθηκε τηλεφωνικά πως την επομένη θα ερχόταν η τεχνική υπηρεσία του δήμου με τον «υπεύθυνο» για το κλάδεμα των δέντρων. Όταν έφτασε το συνεργείο, επισημάνθηκε στο θύμα ότι θα πρέπει να παραμείνει στο σημείο για να απωθεί τους περαστικούς ή αυτούς που άφηναν τα αυτοκίνητά τους, καθώς σε κοντινή απόσταση υπάρχουν δημοτική οδός, χώροι στάθμευσης και πεζοδρόμιο.

Οι άνδρες δεν φορούσαν προστατευτικό κράνος, ενώ στο σημείο δεν είχε τοποθετηθεί σήμανση που να προειδοποιεί για την εκτέλεση των εργασιών, ούτε είχε γίνει περίφραξη του χώρου με δίχτυ ή κορδέλες. Κατά τη διάρκεια δε του κλαδέματος τα κομμένα κλαδιά έπεφταν με σφοδρότητα στο έδαφος. Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια των εργασιών, ένα μεγάλο και βαρύ κλαδί έπεσε με σφοδρότητα στο κεφάλι του θύματος, τραυματίζοντάς τον μπροστά στα μάτια του ανήλικου εγγονού του. Για περίπου έναν μήνα έδινε μάχη για να κρατηθεί στη ζωή, αλλά δυστυχώς δεν τα κατάφερε.