Αυξάνονται οι ανάγκες προστασίας των ηλικιωμένων
Η ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων και προγραμμάτων κοινωνικής συνοχής, για την αντιμετώπιση των αναγκών που προκαλούνται από το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού, δεδομένου ότι το ποσοστό των εκπροσώπων της τρίτης ηλικίας αυξάνεται στις τοπικές κοινωνίες, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις και για τις δημοτικές Αρχές στην Ελλάδα.
Οι αυξημένες ανάγκες για παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου στους ηλικιωμένους, αποτυπώνεται και στα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με τα οποία μέχρι το 2060, το 34% των κατοίκων της χώρας θα είναι άνω των 65 ετών.
Παράλληλα, ενώ το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, τα δύο τρίτα των ανθρώπων μετά τα 65 αντιμετωπίζουν κάποιο χρόνιο νόσημα.
Αυτό το φαινόμενο επιφέρει και το συνταξιοδοτικό πρόβλημα που σημαίνει όλο και φτωχότεροι ηλικιωμένοι, όλο και πιο μεγάλες ανάγκες δημόσιας πρόνοιας.
Σε αυτό το πλαίσιο και ενόψει περεταίρω συρρίκνωσης και γήρανσης του πληθυσμού, οι δήμοι καλούνται να αναλάβουν έναν συνεχώς και πιο απαιτητικό ρόλο.
Ως ο πιο κοντινός θεσμός στους πολίτες και φορείς με άμεση ευθύνη για τις δομές κοινωνικής μέριμνας, τα ΚΑΠΗ, τα προγράμματα πρόληψης, την πρωτοβάθμια φροντίδα στο επίπεδο της κοινότητας, την συμβουλευτική και ψυχολογική σρήριξη και τη στήριξη των ηλικιωμένων στην καθημερινότητα, βρίσκονται στην αιχμή της προσπάθειας για μια κοινωνία που σέβεται και προστατεύει την τρίτη ηλικία.
Χαρακτηριστικά των προσπαθειών και αρμοδιοτήτων είναι τα παραδείγματα δράσεων σε Φωκίδα, Θήβα και Κεντρική Μακεδονία που αναδεικνύουν ακριβώς αυτή την αυξημένη ανάγκη για ολοκληρωμένες πολιτικές για υγιή γήρανση, δικτύωση φορέων, ενημέρωση, έγκαιρη διάγνωση και παρεμβάσεις.
Στη Φωκίδα με μεγάλη συμμετοχή ολοκληρώθηκαν οι τέσσερις ενημερωτικές εκδηλώσεις «Μνήμη και Υγιής Γήρανση – Μύθοι και Αλήθειες» σε Γαλαξίδι, Λιδωρίκι, Άμφισσα και Ιτέα.
Η μεγάλη ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας κατέδειξε ότι η ανάγκη για ενημέρωση είναι τεράστια, ιδιαίτερα σε περιοχές με γηρασμένο πληθυσμό.
Ανάλογη ήταν η ανταπόκριση των ηλικιωμένων κατοίκων και της Θήβας, όπου μέσα από σειρά δράσεων ενημέρωσης διαπιστώθηκε πως οι ηλικιωμένοι και οι οικογένειές τους αναζητούν περισσότερη ενημέρωση, στήριξη και πρακτικές λύσεις.
Επίσης, έχοντας τα μέτρα αντιμετώπισης του δημογραφικού ως στρατηγική προτεραιότητα, και στην Κεντρική Μακεδονία η ημερίδα για την Τρίτη ηλικία είχε μεγάλη απήχηση.
Τόσο οι δήμοι, όσο και οι Περιφέρειες, επενδύουν για την προστασία της τρίτης ηλικίας σε δράσεις με άξονες την προσβασιμότητα, την άθληση, την προληπτική ιατρική και την ενίσχυση της κοινωνικής ζωής, μέσα από δομές και εκδηλώσεις.
Με δεδομένο, ότι οι φορείς της Αυτοδιοίκησης, διαδραματίζουν, πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο, οι τοπικές αρχές απαιτείται να προχωρήσουν σε πιο σύγχρονα και συστηματικά μοντέλα υποστήριξης της τρίτης ηλικίας.
Βασικές παράμετροι που πρέπει να αναπτύξουν ή να ενισχύσουν είναι:
δομές πρόληψης και ενίσχυσης γνωστικών λειτουργιών,
κινητές μονάδες για αξιολόγηση μνήμης και ψυχικής υγείας,
προγράμματα φυσικής άσκησης και αποκατάστασης,
υπηρεσίες φροντίδας κατ’ οίκον,
δράσεις κατά της μοναξιάς και της κοινωνικής απομόνωσης,
ψηφιακές υπηρεσίες τηλεϊατρικής και απομακρυσμένης παρακολούθησης,
δικτυώσεις με επιστημονικούς και υγειονομικούς φορείς και
κέντρα ενημέρωσης και οικογενειακής υποστήριξης.