«Όχι» από τον Αλέξη Καλοκαιρινό στη ΣΜΠΕ για τις Μονάδες Ενεργειακής Αξιοποίησης
Σε ό,τι αφορά τα περιβαλλοντικά και υγειονομικά ζητήματα, ο κ. Καλοκαιρινός τονίζει τις πιθανές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, τόσο από τις εκπομπές των μονάδων όσο και από τη διαχείριση του υπολείμματος καύσης
Αρνητική είναι η εισήγηση του Δημάρχου Ηρακλείου, Αλέξη Καλοκαιρινού, προς το Δημοτικό Συμβούλιο, στο πλαίσιο της σημερινής συζήτησης για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) σχετικά με τη δημιουργία Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης. Ο Δήμαρχος, ο οποίος είναι και πρόεδρος του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης, επισημαίνει ότι η ΣΜΠΕ δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα που αφορούν περιβαλλοντικά και υγειονομικά ζητήματα, ζητήματα θεσμικού πλαισίου, οικονομικού χαρακτήρα, καθώς και ζητήματα που άπτονται της συνολικής αρχιτεκτονικής του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων και της σκοπιμότητας του εγχειρήματος.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα περιβαλλοντικά και υγειονομικά ζητήματα, ο κ. Καλοκαιρινός τονίζει τις πιθανές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, τόσο από τις εκπομπές των μονάδων όσο και από τη διαχείριση του υπολείμματος καύσης. Επιπλέον, κάνει λόγο για επιβάρυνση των θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών, η έκταση της οποίας εξαρτάται από τη χωροθέτηση των μονάδων — ένα κρίσιμο στοιχείο που, όπως σημειώνει, παραμένει ακόμη ασαφές.
Ως προς τα οικονομικά ζητήματα, ο Δήμαρχος Ηρακλείου αναφέρει ότι η οικονομική βιωσιμότητα των Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης, που αποτελούν ιδιωτικά έργα, συνάγεται από τις παραδοχές της ΣΜΠΕ, ότι εξασφαλίζεται από την οικονομική συνδρομή των ΦΟΔΣΑ, καθώς και τον καθορισμό πάγιας τιμής για την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια (που θα καταβάλλεται από τους πολίτες – καταναλωτές). Οι Δήμοι δηλαδή, δια των ΦΟΔΣΑ και εντέλει οι πολίτες θα χρηματοδοτούν τους αναδόχους των έργων.
Αναφορικά με τα θεσμικά ζητήματα και τα ζητήματα της γενικότερης αρχιτεκτονικής του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, ο Αλέξης Καλοκαιρινός επισημαίνει ότι οι ΟΤΑ / ΦΟΔΣΑ περιορίζονται στον ρόλο των παραγωγών πρώτης (καύσιμης) ύλης, και μάλιστα υπό το μονοσήμαντο αρνητικό πρόσημο της υποχρέωσης τους να μειώνουν – μηδενίσουν την παραγωγή απορριμμάτων. Τονίζει ότι η πρόνοια της δυνατότητας «μεταβατικής» χρήσης συμμείκτων απορριμμάτων για την παραγωγή καυσίμου μπορεί να οδηγήσει στην υπονόμευση του σύνθετου εγχειρήματος της ανακύκλωσης, την υστέρηση της ανακύκλωσης στην Ελλάδα και τον ορατό κίνδυνο ανατροπής του συνολικού μοντέλου.
Αναφέρεται επίσης στην μετάθεση της επίτευξης των ευρωπαϊκών στόχων εγγύτερα κατά πέντε χρόνια (από το 2035 στο 2030), καθώς και σε ερωτήματα σχετικά με την χωροθέτηση, τη δημοπράτηση και τη λειτουργία των Μονάδων, καθώς και στις ειδικότερες υποχρεώσεις των ΦΟΔΣΑ/ΟΤΑ, τα οποία θα απαντηθούν με νόμο-πλαίσιο ο οποίος τελεί υπό προετοιμασία και το περιεχόμενο του οποίου παραμένει επί του παρόντος άγνωστο.
Ο Δήμαρχος Ηρακλείου αναφέρεται και σε ζητήματα σκοπιμότητας, τονίζοντας ότι δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα η μελέτη σκοπιμότητας των ΜΕνΑ και δεν έχει αξιολογηθεί οικονομοτεχνικά η προσθήκη (1.2%) της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΜΕνΑ, σε σχέση με τις επιβαρύνσεις των ΟΤΑ (και εντέλει των πολιτών) που αντιμετωπίζονται ως παραγωγοί απορριμμάτων. Όπως δηλαδή, αναλόγως, αντιμετωπίστηκαν ως παθητικοί καταναλωτές ενέργειας από το επί του παρόντος αδρανοποιημένο πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ.
Επισημαίνει επίσης ότι δεν προκύπτει οικονομική ωφέλεια για τους πολίτες – καταναλωτές, οι οποίοι αντιθέτως αποδίδουν πόρους καταβάλλοντας οικονομικό τίμημα για την παραγωγή ενέργειας. Υπενθυμίζεται ότι είχε προηγηθεί και σχετική συνάντηση εργασίας με τον Γενικό Γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλη Γραφάκο στη Λότζια, το Σάββατο 13/10, έπειτα από πρόσκληση του Προέδρου του ΕΣΔΑΚ, Δημάρχου Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινού και του Προέδρου της ΔΕΔΙΣΑ, Δημάρχου Χανίων Παναγιώτη Σημανδηράκη, με τη συμμετοχή του Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη, του Προέδρου της ΠΕΔ Κρήτης, Δημάρχου Ρεθύμνου Γιώργου Μαρινάκη, του Αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος Νίκου Ξυλούρη, Δημάρχων της Κρήτης και μελών των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ).
Κατά τη συνάντηση, έγινε ενημέρωση και διάλογος για το θέμα και εκφράστηκαν τόσο από τον Δήμαρχο Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινό, όσο και από τους παρευρισκόμενους, οι ανησυχίες, οι προβληματισμοί και οι αντιρρήσεις στον σχετικό σχεδιασμό.