Νίκος Βαΐτσης: Η διάσωση της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς και το πρόγραμμα «Διατηρώ» που… χάθηκε στην πορεία
«Η αρχιτεκτονική μας, με τις μοναδικές της μορφές και τα χαρακτηριστικά της, αφηγείται την ιστορία του τόπου και ενσωματώνει τις παραδόσεις και τις αξίες που μας καθορίζουν», τονίζει, μεταξύ άλλων, στο άρθρο του στην εφημερίδα Παραπολιτικά ο Δήμαρχος Βόρειων Τζουμέρκων, Νίκος Βαΐτσης.

Η διατήρηση και η διάσωση της αρχιτεκτονικής μας ταυτότητας, σε συνδυασμό με το φυσικό μας περιβάλλον, είναι πράγματι κρίσιμοι παράγοντες για την τουριστική ανάπτυξη του Δήμου μας. Αυτά τα στοιχεία δεν αποτελούν μόνο ένα μέσο για την προσέλκυση επισκεπτών, αλλά και έναν τρόπο να συνδεθούμε με την ιστορία και την πολιτιστική μας κληρονομιά. Η αρχιτεκτονική μας, με τις μοναδικές της μορφές και τα χαρακτηριστικά της, αφηγείται την ιστορία του τόπου και ενσωματώνει τις παραδόσεις και τις αξίες που μας καθορίζουν.
Στο Δήμο μας υπάρχουν δύο από τους διασημότερους παραδοσιακούς οικισμούς στην Ελλάδα, οι ιστορικές κοινότητες Συρράκου και Καλαρρύτων, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί «Διατηρητέοι Παραδοσιακοί Οικισμοί» με το γενικό Π.Δ. 929/Β/1975. Ωστόσο, το ιδιαίτερα υψηλό κόστος συντήρησης των κατοικιών, κυρίως η ανακατασκευή των στεγών με σχιστολιθικές πλάκες, κόστος οκταπλάσιο από μία κοινή κεραμοσκεπή και το αυστηρό θεσμικό πλαίσιο, έχει θέσει τους ιδιοκτήτες σε καθεστώς ομηρίας. Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο, ορίζει την πολιτεία συνυπεύθυνη για την κάλυψη ποσοστού κόστους, όταν αυτό είναι δυσανάλογα υψηλό στις περιπτώσεις των παραδοσιακών οικισμών.
Δυστυχώς, η πορεία του προγράμματος «Διατηρώ», ενός εξαγγελλόμενου προγράμματος που θα ενίσχυε τους ιδιοκτήτες και δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη, έχει προκαλέσει ανησυχία και δυσαρέσκεια στους δημότες μας, αφού αναγκάζονται ή να καλύψουν τα έξοδα συντήρησης μόνοι τους ή να εγκαταλείψουν στη μοίρα τους τις πατρογονικές κατοικίες τους.
Είναι σημαντικό, η πολιτεία να παρέχει υποστήριξη και πόρους για την αναπαλαίωση και συντήρηση των παραδοσιακών κτισμάτων και των διατηρητέων μνημείων, καθώς αυτά συμβάλλουν στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της αρχιτεκτονικής ταυτότητας κάθε περιοχής.
Επιπλέον, η προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος είναι εξίσου σημαντική για μας, καθώς η φυσική ομορφιά και η βιοποικιλότητα συντελούν στην εμπειρία των επισκεπτών και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων. Και δυστυχώς εδώ, η άναρχη χωροθέτηση των έργων Α.Π.Ε., αναδεικνύει την προχειρότητα που πολλές φορές η κεντρική διοίκηση χειρίζεται σοβαρά ζητήματα σε βάρος των τοπικών κοινωνιών.
Για μια τέτοια περίπτωση, εμείς ως Δήμος, καταφύγαμε πρόσφατα στο Συμβούλιο της Επικρατείας με 29 ακόμη φορείς, έχοντας πλήρη επίγνωση της ευθύνης μας για τη διαφύλαξη αυτών των στοιχείων, της πολιτιστικής και φυσικής μας κληρονομιάς, τα οποία θα πρέπει να παραδώσουμε ακέραια στις μελλοντικές γενιές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία του τόπου μας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά.